Kambodžanski premijer Hun Mane danas je svečano dočekao više desetina vrednih predmeta koji su vraćeni iz stranih muzeja i od privatnih vlasnika i najavio da će njegova vlada nastaviti da radi na vraćanju “otetog blaga”.
“Ukupno 70 kmerskih drevnih predmeta vraćeno je kroz dobrovoljni povratak, pregovore, zaplene i pravne postupke, iz različitih muzejskih i od privatnih kolekcionara u SAD”, navodi se u saopštenju Ministarstva kulture i likovnih umetnosti.
U saopštenju se dodaje da vraćeni predmeti uključuju vredna hinduistička i budistička remek-dela iz perioda od 9. do 14. veka pa i ranije.
Hun Mane je rekao da je 70 vraćenih statua simbolično ponovo “ujedinilo kambodžanski narod sa dušama njihovih predaka”. Artefakti su izloženi u Palati mira, sedištu Vlade.
Većina predmeta, a možda i svi, opljačkani su i odneti iz Kambodže tokom perioda rata i brutalne vladavine Crvenih Kmera 70-ih godina.
Kambodža je poslednjih decenija tokom radila na repatrijaciji pokradenog umetničkog i arheološkog blaga. Reč je o drevnim azijskim umetničkim delima, kao i ona izgubljena ili ukradena u sukobima u Siriji, Iraku i Evropi tokom nacističke okupacije.
Hun Manet je rekao da je od 1996. pa sve do prošlog meseca u Kambodžu vraćeno ukupno 1.098 artefakata, od toga 571 iz privatnih kolekcija i 527 iz stranih institucija i vlada.
Danas prikazanih 70 predmeta uključuje 14 koji su stigli iz njujorškog Metropoliten muzeja umetnosti početkom jula, a ostatak, od privatnih kolekcionara, stigao je krajem jula.
Predmeti koji su došli iz njujorškog muzeja kupio je i prodao poznati trgovac umetničkim delima Daglas Lečford, koji je 2019. godine optužen za navodno organizovanje višegodišnje šeme prodaje opljačkanih kambodžanskih antikviteta na međunarodnom tržištu umetnosti. Lačford, koji je umro sledeće godine, negirao je bilo kakvu umešanost u šverc umetnina.
U saopštenju američke ambasade u Kambodži kaže se da je američka vlada “do sada omogućila povratak više od 150 antikviteta, a SAD su posvećen i pouzdan partner u zaštiti kulturnog nasleđa Kambodže.”
Odnosi SAD i Kambodže su generalno zategnuti, uglavnom zbog kritike zvaničnog Vašingtona zbog navodne političke represije i kršenja ljudskih prava od strane vlade Kambodže.